Algemene voorwaarden en transparantie

Duidelijk en begrijpelijk

Algemene voorwaarden die gelden tussen bedrijven en consumenten moeten duidelijk en begrijpelijk zijn opgesteld en bij twijfel over de betekenis van een beding geldt de voor de consument meest gunstige uitleg. Een beding in de algemene voorwaarden is volgens de Europese regels ongeldig indien het in strijd met de goede trouw het evenwicht tussen de uit de overeenkomst voortvloeiende rechten en verplichtingen van partijen ten nadele van de consument aanzienlijk verstoort. Daarvan is sprake indien de consument/koper/leningnemer als gevolg van het beding in een ongunstiger positie komt. Met name aangaande wijzigingsbedingen, waaronder ook rentewijzigingsbedingen. In consumentenkredietovereenkomsten is de laatste jaren aanzienlijke jurisprudentie ontstaan.

Materiële transparantie

Met duidelijk en begrijpelijk wordt niet alleen de grammaticale duidelijkheid en begrijpelijkheid bedoeld, maar ook de zogenaamde

materiële transparantie. Met materiële transparantie wordt bedoeld dat bij een tariefwijzigingsbeding van tevoren duidelijk moet zijn hoe dit beding werkt en bij voorkeur uit welke kosten het tarief is opgebouwd. De consument die een contract sluit met daarin een prijswijzigingsbeding moet vooraf de gevolgen van dit beding kunnen en inschatten en zo de economische gevolgen van de door hem te sluiten overeenkomst kunnen ramen.

Rentewijzigingsbeding

Deze zienswijze van het Hof van Justitie heeft tot veel rechtspraak geleid zowel in Europa als in Nederland. De laatste jaren zijn op basis van deze rechtspraak rentewijzigingsbedingen kritisch beoordeeld. In een aantal gevallen heeft de rechter bepaald dat een variabel rentebeding onduidelijk is omdat vooraf onvoldoende informatie is gegeven over hoe het beding werkt. Op basis daarvan heeft bijvoorbeeld het gerechtshof in Arnhem al een aantal keren een rentewijzigingsbeding ongeldig verklaard, waardoor latere renteverhogingen moesten worden terugbetaald aan de leningnemer.