Algemene voorwaarden

Algemene voorwaarden

Algemene voorwaarden zijn een of meer bedingen (artikelen) die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen. Algemene voorwaarden die onredelijk bezwarend zijn (oneerlijk) kunnen door de rechter terzijde worden gesteld. De wettelijke bepaling over ongeldigheid van dergelijke algemene voorwaarden gelden zowel voor contracten tussen bedrijven en contracten tussen bedrijven en consumenten.

In het kort komt het erop neer dat een voorwaarde die onredelijk bezwarend is, dat wil zeggen erg nadelig is voor de wederpartij van degene die de algemene voorwaarden opstelde en zich daarop beriep, ongeldig kunnen zijn indien tegenover de nadelige bepaling geen compenserend voordeel staat. Het gaat er dan om of indien op basis van gelijkwaardigheid zou zijn onderhandeld over een dergelijk beding de wederpartij dit beding had aanvaard. In veel gevallen is dit uiteraard niet het geval indien het gaat om een uitermate nadelig beding. Algemene voorwaarden worden immers als gevolg van de economische macht van bedrijven vaak noodgedwongen aanvaard. Daarom zijn er consumentbeschermende bepalingen opgenomen in de wetgeving, die gebaseerd zijn op Europees recht.

Deze regels gaan zelfs zo ver dat een rechter verplicht is te beoordelen of bedingen in algemene voorwaarden oneerlijk zijn en indien hij tot deze conclusie komt moet het beding ongeldig worden verklaard. Dit is bijvoorbeeld herhaaldelijk gebeurd met bedingen en algemene voorwaarden die op bepaalde overtredingen hoge boetes stelden. Ook heeft het gerechtshof in Arnhem onder bepaalde voorwaarden rentewijzigingsbedingen ongeldig verklaard.

In principe moet het steeds zo zijn dat het beding ongeldig wordt verklaard. Een andere mogelijkheid zou zijn dat de rechter de vrijheid heeft een beding op redelijkerwijze aan te passen. De Europese rechters wensen dit niet. Juist om ondernemers te beletten onredelijke bedingen in algemene voorwaarden op te nemen moeten dergelijke bedingen vervallen. Er zijn daarop echter uitzonderingen.

Het Europees Hof van Justitie heeft onlangs op 25 november beslist dat in geval de overeenkomst niet kan voortbestaan zonder het beding en de ongeldigverklaring van de overeenkomst uiterst nadelige gevolgen zou hebben voor de consument de rechter het oneerlijke beding kan vervangen door een beding dat wel redelijk is en de rechten van de consument in voldoende mate beschermd.

Rob Leijssen is advocaat bij Dijks Leijssen Advocaten & Rechtsanwälte in Enschede.

>
>
>
Boers & Lem
WTC
DiGi Signing
Westerhuis Verhuur
Jongbloed