Ynte de Vries van Koolen Industries

"Wij hebben voor ondernemers een geweldig verhaal"

Ynte de Vries is COO bij Koolen Industries, het investeringsvehikel van Kees Koolen waarmee de transitie naar schone en hernieuwbare energie gestalte moet krijgen. De Vries, geboren in Sneek, werkte jarenlang bij zuivelgigant FrieslandCampina en werd zich tussen de melk, boter en kaasproducten bewust dat een energietransitie alleen slaagt als er een gedegen businessmodel aan ten grondslag ligt. Een constatering die hij binnen Koolen Industries volledig tot uiting kan brengen.

Het complex van Eaton in Hengelo ondergaat gestaag een metamorfose van producent van elektrische componenten naar een campus waar de energietransitie in de volle breedte handen en voeten moet krijgen. Kees Koolen kocht het complex in 2020. Eaton trekt zich deels terug om plaats te maken voor de cleantech campus The Green Box. De missie is schone energie voor iedereen toegankelijk en betaalbaar te maken en daarom investeert Koolen Industries in cleantech bedrijven en helpt deze om zich beter te ontwikkelen. Vanuit de campus levert Koolen met zijn groepsbedrijven integrale energieoplossingen aan bedrijven en particulieren volgens het onestop- shop concept. Ook met eigen Twentse maakbedrijven zoals NieuweWeme dat de laadpalen van Floading en We Drive Solar produceert, maar ook de batterijcontainers van SmartGrid. Tot dusver is er nog weinig bekendheid gegeven aan The Green Box. De kersverse Chief Operating Officer Ynte de Vries: “Er wordt keihard gewerkt aan de ontwikkeling van The Green Box. Ons eigen integrale duurzame systeem draait inmiddels zo goed als. Met nu al 2,5 MWp en straks bijna 6 MWp zonopwek op het dak, flink wat MWh batterij opslagcapaciteit van SmartGrid en een mooie rij slim aan te sturen laadpalen van Floading. Daarnaast zijn de eerste bedrijven hier gevestigd en de tijd is nu gekomen om meer naar buiten te treden en onze campus open te stellen voor andere innovators. Kijk, we zijn doeners, zitten geen duimen te draaien. Met het ontwikkelen van de campus zijn we heel druk. Media, persberichten en PR hebben daarom geen prioriteit gehad. Maar dat gaat zeker veranderen.”

Groene energie uit eigen keten

De Vries is geboren en getogen in Sneek. Met een vader en moeder in het onderwijs studeerde hij microbiologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en aan de Wageningen University & Research. Na zijn PhD ging hij werken bij FrieslandCampina, waar hij in aanraking kwam met duurzaamheid. “Ik zag daar dat projecten op het vlak van duurzaamheid maar moeilijk tractie kregen. Er moest telkens weer geld bij.” Het thema van de Vries’ programma was ‘groene energie uit eigen keten’. Alleen al de daken van de coöperatie-leden kunnen, voorzien van zonnepanelen, voldoende stroom opwekken om in 15,4 procent van het totale Nederlandse huishoudelijk elektrisch verbruik te voorzien. “Je zou wel kunnen zeggen dat door ons energieprogramma FrieslandCampina flink op weg is geraakt in de energietransitie: ruim 3000 energieboeren die op goede dagen voor meer dan 400.000 huishoudens aan schone elektriciteit opwekken en met tientallen mestvergisters, waarmee veehouders groen gas produceren, hun eigen kunstmest kunnen maken en de stikstofuitstoot flink naar beneden brengen.” Vervolgens zag hij welke visie Kees Koolen had op de transitie. “Ik vond dat we maar eens een kopje koffie moesten drinken omdat ik altijd op zoek ben naar de samenwerking. De uitkomst was dat het mogelijk was om nog meer meters te maken. Dat was voor mij een kans om over te stappen en het stokje nog verder te brengen. Ook doordat schone mobiliteit binnen Koolen Industries een belangrijk thema is.”

Vastberadenheid

Koolen Industries is nu de holding met deelnemingen in 27 bedrijven die opereren in sectoren van schone energie: van opwekking en opslag , mobiliteit, softwareplatforms, engineering en productie tot innovatie. Een feestje om binnen dat conglomeraat te werken, zegt Ynte de Vries: “Er is hier een vastberadenheid om producten en projecten verder te brengen en klanten echt te helpen. Als Koolen Industries steunen we al die 27 groepsbedrijven met advies op onder andere financieel en juridisch terrein, maar ook op het vlak van subsidies: een heel belangrijk onderdeel om de technologische innovaties extra vaart mee te geven. En kijk, je kunt wel goede bedoelingen hebben, maar als je iets wilt, als je een deuk in een pakje boter wilt slaan, kan dat alleen met ondernemers. Goede bedoelingen zijn niet genoeg. Met onze bedrijven, van softwarebedrijven tot maakbedrijven met eigen engineering, kunnen we in de keten een totaaloplossing bieden voor klanten die ook hun eigen schone energie willen opwekken.” Daar is bij ondernemers nu behoefte aan, vervolgt De Vries. Onder druk van hoge energieprijzen is iedereen zich inmiddels bewust dat fossiele brandstof op termijn geen soelaas meer biedt: “Ondernemers zitten soms met de handen in het haar maar willen niet langs drie of vier loketten. Bij ons vinden ze een one-stop-shop: van energieopwekking tot opslag en de juiste toepassing zodat het geheel samen echt werkt. Ondernemers die nu nieuwbouwen of willen uitbreiden, of aan de slag willen met zonnepanelen en laadpalen maar onvoldoende aansluiting kunnen krijgen bij hun netwerkbeheerder; daar hebben wij nu oplossingen voor. Daar is geen polsdikke elektriciteitskabel voor nodig. Wij hebben voor ondernemers een geweldig verhaal!” Maar niet alleen voor bedrijven, ook voor particulieren. “We zitten met ons allen fossiele brandstof te verstoken. Voor heel veel facetten in ons leven zijn wij daarvan afhankelijk geworden. Maar veel dingen kunnen efficiënter en goedkoper met nieuwe technologie. Een voorbeeld: voor je de benzine in je auto kunt verstoken heeft dat al energie gekost om het te maken. Als je die energie nou eens rechtstreeks gebruikt voor elektrisch vervoer, heb je die benzine niet eens meer nodig. Volgens Amerikaanse cijfers kost het maken van een gallon benzine zo’n zes kilowattuur. Terwijl je in een elektrische wagen op die zes kilowattuur even ver of nog iets verder kunt rijden dan op die ene gallon benzine in een fossiele auto.”

Warm onthaal

De cleantech campus is voor de omslag meer dan een decor. Startups, studenten, innovators en andere mensen met goede ideeën kunnen rekenen op een warm onthaal. Het silhouet van The Green Box wordt zichtbaar: de productiehallen van Eaton worden straks de werkvloeren en laboratoria om producten te ontwikkelen en te bouwen. Eaton blijft nog op een deel van de campus aanwezig en werkt ook mee aan de transitie. Er zijn tientallen flexplekken, er is een infrastructuur waar het aan niets ontbreekt. Zelfs een wandelroute rond de grote vijver om de zinnen te verzetten, hoort erbij. Net als koffiecorners, kinderopvang en een supermarkt. De Vries: “Jonge mensen moeten al zoveel aan basale zaken regelen. Op de campus kunnen we daar ondersteuning bieden.” The Green Box, als Europees centrum voor ondernemerschap, ontwikkeling en onderzoek, moet zorgen voor een versnelling van de energie transitie en uiteindelijk een schone leefomgeving. Acceptatie is daarbij een belangrijk element, realiseert Ynte de Vries zich: “Kunnen wij ons als Nederland bedruipen met fossiele energie? Het antwoord is nee, want we zijn afhankelijk van de aanvoer vanuit andere landen. Dat blijkt nu eens te meer. Wind en zon hebben we wel en daarmee focussen we op de groep die met ons mee wil gaan. Kijk, de meeste mensen hebben eigenlijk in het algemeen een hekel aan verandering. Wat al bestaat is beter en goedkoper, wordt dan gedacht. Maar wat we nodig hebben is geen rakettechnologie van de verre toekomst. Onze cleantech oplossingen bestaan nu al en zijn goedkoper dan fossiele alternatieven. Daarover maken we ons dus geen zorgen. Wat wel een belangrijk aandachtspunt is, is het vinden van goede mensen die met ons en onze bedrijven dit soort goed, leuk en nuttig werk willen doen.”

Consument én producent

Binnen het bedrijfsleven zal de acceptatie snel kunnen gaan. “Veel ondernemers worstelen met energie: niet alleen de hoge prijzen, maar ook de congestie van het elektriciteitsnet, het laden van de elektrische auto’s, vrachtwagens. De oplossing is om met slimme aansturing tot een totaaloplossing te komen om te vergroenen en kosten te besparen, en de systemen verder te optimaliseren voor extra rendement. De energietransitie waar wij voor staan wil zeggen dat je niet alleen consument bent maar ook producent van stroom. Dus is het niet alleen een kostenpost maar levert het ook rendement op, als je het slim aanpakt.” Veel ondernemers kijken, net als particulieren, nog de kat uit de boom. De Vries: “Maar de grote middengroep realiseert zich tegelijkertijd wel dat schone energie beter, zekerder en goedkoper is.” En tastbaar, voegt hij eraan toe: “Er was nooit een winkel waar je naar toe kon om zonnepanelen te bekijken, erover te praten. Gelukkig heeft binnen onze groep BeSolar het initiatief genomen om een fysieke shop te beginnen. Dat is een succes: inmiddels heeft BeSolar al vijf filialen waar je naar toe kunt en advies krijgt en het loopt er storm; er komen binnenkort nog vier filialen bij.”

Lange termijn beleid

“Wat verder nog zou helpen in de transitie is een consistent lange termijn beleid; dat is in Nederland nog te weinig aanwezig. Regelmatig moet alles in een keer de andere kant op afhankelijk van een nieuwe kabinetssamenstelling of gerechtelijke uitspraak. Denemarken heeft dat beter voor elkaar: daar wordt consistent gewerkt aan de energietransitie, met plannen van twintig jaar of meer vooruit. Hier zitten we om de paar jaar met een nieuwe regering en dan moet ineens alles tegelijk. Dat zorgt voor terughoudendheid bij ondernemers en financiers om echt te investeren en kost snelheid.” De overgang naar schone energie is, ondanks de horden die genomen worden en de drempels die worden ervaren onafwendbaar en zal ook sneller gestalte krijgen dan menigeen denkt, concludeert de COO van Koolen Industries: “Er zijn steeds meer consumenten én bedrijven die zich dat realiseren. Met onze hele Koolen Industries groep doen we er alles aan de energieoplossingen nog sneller bereikbaar en betaalbaar te maken voor iedereen. Onder andere vanuit de Hengelose cleantech campus uiteraard.”

Ideale combinatie

Met het Project 2030 laat Koolen Industries zien dat ook zware voertuigen, van vrachtwagens tot agrarische ean wegenbouwvoertuigen, elektrisch kunnen functioneren. Kees Koolen, fervent Dakar-avonturier, gaat dat in de komende editie van de woestijnrace bewijzen door met een elektrische vrachtwagen voorzien van eigen Super B-batterijen door het Arabische zand te ploeteren. Een ideale combinatie van hobby en werk, besluit De Vries: “In 2030 is een kwart van alle auto’s in Nederland elektrisch. Autofabrikanten weten dat er straks geen brandstofauto meer wordt verkocht. Dat geeft weer nieuwe impulsen waarbij opslag van energie en het slim aansturen van de autovloot belangrijke thema’s zijn. Kijk, bij FrieslandCampina waren we bezig met groen uit eigen keten. Niet afhankelijk zijn van andere regimes voor je energie. Uiteindelijk gaan we dat ook in Nederland stap voor stap samen realiseren, maar hoe sneller hoe beter. Daar zijn we elke dag druk mee aan de slag. Ook door rendement te creëren voor ondernemers, want een geitenhouder zei ooit tegen mij: ‘Als je rood staat kan je niet groen zijn’. Daarom willen wij hier met en voor ondernemers het verschil maken.”

Tekst: Erwin Gevers
Fotografie: Frank Visschedijk