Vijftien jaar TOM
Tegen de stroom in
De eerste TOM verscheen eind 2008. Een hachelijk jaar om een nieuwe onderneming op te starten, laat staan een magazine dat bestemd was voor het Twentse bedrijfsleven in alle soorten en maten. Het was immers het jaar waarin de Lehman Brothers failliet ging en het vliegveld Twente de landingsbaan sloot; om maar twee uitersten te noemen. Maar uitgever Van Deinse Media toonde zich optimistisch en vastberaden. En roeide tegen de stroom in.
De kredietcrisis, begonnen in 2007, woekerde in 2008 inmiddels over de hele wereld toen Jeroen Achterberg het initiatief nam om een business-to-business magazine op te zetten. Het Twentse bedrijfsleven, zo was zijn opvatting, kon in dat opzicht wel een andere toonzetting gebruiken op dat moment. Meer optimistisch, pittig, zonder opgeheven vingertje; een mix van brutale reportages en leeswaardige interviews met bekende en minder bekende ondernemers. Met rubrieken als de werkplek, de auto en de passie van ondernemers. En niet in de laatste plaats TOM kookt met waarbij twee ondernemers gaan koken bij De Bloemenbeek onder leiding van Meesterkok Michel van Riswijk. Het werd een hit en is nog steeds één van de meest gelezen rubrieken. Er waren de interviews in het kader van TOM’s Type, waarbij telkens naarstig werd gezocht naar een goede verdeelsleutel tussen mannen en vrouwen. Al vanaf de start werd een verkiezing georganiseerd, aanvankelijk voor de Beste vrouwelijke onderneemster van Twente, later groeide dat uit tot onder andere de verkiezing van de Beste Onderneming van Twente en TOM’s Business Blow Out als evenement.
Mêlee van ontwikkelingen
Vanaf 2008 is de wereld er anders uit gaan zien en dat is ook aan Twente
niet voorbijgegaan. Door de opleidingsmogelijkheden en de UT ontwikkelde
de regio zich snel in hightech. Met het Kennispark Twente kwamen ook de
startups, die konden uitgroeien tot aansprekende bedrijven. In die mêlee
van ontwikkelingen voelde TOM zich thuis. De hierboven genoemde zakenverkiezing
werden uitgebreid met de Beste Startup en daarna het Fitste bedrijf. Maar
ook op ander terrein bloeide TOM op. De onderwerpen lagen soms voor het
oprapen, zoals het spraakmakende interview met Patrick van der Eem die
zijn populariteit verwierf door zijn autoritje met Joran van der Sloot.
Dat was niet de aanleiding, wel was dat zijn verslaving aan cocaïne en
andere ‘hulpmiddelen’. Snuiven aan succes luidde de titel.
Uit het dal
Maar ook artikelen als diefstal op het werk en de positie en kansen
voor LHBT’ers ging TOM niet uit de weg. In de tussentijd was de banken/financiële
crisis wel nagenoeg overgewaaid. Vanaf de jaren 2012 kroop Twente met name
dankzij hightech maar ook de maakindustrie weer uit het dal. Die laatste
speelt nog altijd een grote rol in onze regio en is tevens een aanjager
gebleken voor hoogwaardige technologie in machinebouw, precisietechnieken
en niet in de laatste plaats materiaal, waar Saxion al jaar en dag een
voorname rol in speelt. Na de sluiting van Vliegveld Twente wordt een deel
van terrein bestemd voor Technology Base Twente; een bedrijvenpark met
alle ruimte voor innoverende bedrijven. Op dat moment had Ben Capelle die
mogelijkheden al onderkend. De voormalige helikopterpiloot van de luchtmacht
ontwikkelde een biobrandstof voor vliegtuigmotoren. In een van de bunkers
stond een proefopstelling. Om te bewijzen dat zijn brandstof betrouwbaar
was vloog hij van Los Angeles naar Nederland. Zonder te crashen. Wel crashte
hij op een andere manier: hij kon niet langer op het Enschede vliegveld
met zijn Clean Air Aviation blijven en werd verbannen naar Eelde. Niettemin
toonde Capelle zich een doorzetter; tot op heden, hoewel vliegen op biobrandstof
nog geen succes is. Hij verlegde zijn aandacht naar vliegen op LNG, Liquid
Natural Gas. Ben Capelle heeft een bijdrage geleverd aan het profiel van
Twente als een centrum voor technologische ontwikkelingen.
Geduld is een schone zaak
Was het in het begin van het tweede decennium dan allemaal koek en
ei in Twente? Nee, de regio had ook te kampen met faillissementen en reorganisaties.
De verkoop van kavels op het XL Businesspark gaat niet al te vlot en de
Twentse gemeenten zaten met samengeknepen billen de ontwikkelingen af te
wachten. Maar geduld blijkt ook langs de A35 een schone zaak. Inmiddels is
een volgende uitbreiding in de maak, mede dankzij de vraag naar logistieke
diensten. Het is dan niet het enige bedrijvencentrum: op tal van locaties
schieten de bedrijfshallen-en halletjes als paddenstoelen uit de grond;
het is een geliefde ‘hobby’ voor met name jongere ondernemers om alleen
of samen geld te investeren als spaarpotje voor later. De bouw, beleggen
en investeren zijn overigens voor TOM vaste prik geworden. Net als andere
thema-nummers met als onderwerp onder andere innovatie, dat zo ongeveer
op iedere straathoek te vinden is. Demcon groeit uit tot een internationale
hightech-onderneming, rondom Thales in Hengelo ontstaat het High Tech Systems
Park en het toonaangevende Duitse onderzoeksinstituut Fraunhofer opent
een vestiging op de UT. Inmiddels is dat uitgegroeid tot het Fraunhofer
Innovation Platform for Advanced Manufacturing at the University of Twente.
Niet alleen een mondvol maar ook met een eigen, nieuwe huisvestiging. Het
past in de hausse rond Industrie 4.0 of Smart Industry waarbij naarstig
wordt gezocht naar nieuwe productietechnieken en processen. Voor een kleiner
maakbedrijf wellicht nog een brug te ver, maar volgens experts ontkomt
geen bedrijf aan deze industriële revolutie.
Kruising
Logistiek gezien is Twente uitgegroeid tot een belangrijke hub. Tot aan
Enschede en Almelo lossen binnenvaartschepen hun containers met producten
uit verre landen dankzij de Combi Terminal Twente. Vandaar gaat het per
vrachtwagen verder Europa in. Twente is een kruising geworden tussen noord
en zuid en oost en west; met de A1 als hoofdslagader. Maar tegelijkertijd
wordt er niet alleen gewerkt in Twente, er wordt ook gepraat. Veel gepraat.
Twente Board is een van de vele overlegorganen en er zijn legio samenwerkingsverbanden
en clusters en netwerken. We praten graag in Twente. Ook over Bruto Twents
Geluk, een begrip waarbinnen het streven naar een regio waar werkgelegenheid
en welzijn standaard is. Een groene regio ook waar het goed recreëren en
sporten is en mensen met plezier wonen. En mensen zijn hard nodig in Twente.
Corona heeft weliswaar in bepaalde sectoren diepe kraters geslagen, zoals
de horeca, maar Tukkers wijken niet snel. Er is genoeg in te halen en te
doen. Van een duurzame, circulaire economie, de energietransitie tot digitalisering
en de opleiding van vakmensen voor technische beroepen en de bouw. Twente
kan in de afgelopen vijftien jaar terugzien op een geslaagde transitie
naar een kennis gedreven economie: innovatie, duurzaamheid en hightech
gaan hand in hand met investeren in talent en infrastructuur. Veerkracht
en het vermogen zich aan te passen aan veranderingen zijn sterke wapens
gebleken om gelijke tred te houden met internationale uitdagingen en kansen.
En dat allemaal met een nuchtere Tukkerse mentaliteit. Net als TOM is er
‘never a dull moment’. En zo hoort het ook!
Groei
In Twente is het aantal bedrijven de laatste tien jaar gegroeid van
48.290 naar 70.310. Het aantal starters is in diezelfde periode van 1.715
gegroeid naar 2.059. Daarnaast zijn er 1.359 bedrijven gestopt over de
laatste tien jaar. De cijfers zijn afkomstig van de KVK dat ziet dat de
ontwikkeling van het aantal bedrijven in Twente gestaag stijgt en daarmee
gelijke tred houdt met de landelijke ontwikkeling. Wat opvalt is het grotere
aantal stoppers in 2020, namelijk 1508. Dit is te wijten aan de corona-pandemie
maar heeft zich in de jaren daarna weer genormaliseerd.
Technologie
Jeroen Spoelder van Cirex stond in de eerste editie van TOM in 2012.
“De afgelopen vijftien jaar hebben we CIREX weten om te vormen tot een
van de modernste gieterijen ter wereld. Daarbij hebben we onze traditionele
focus op de automobielindustrie verlegd naar de industrie in de breedte.
Die transitie hebben we vorig jaar een extra impuls gegeven door in Duitsland
een gieterij over te nemen. Hoewel de overheid het ons als bovengemiddeld
energie verbruikend productiebedrijf niet makkelijk maakt, zie ik de toekomst
met vertrouwen tegemoet. Dat is zeker ook te danken aan de regionale context.
De enorme opkomst van innovatieve industrie in Twente zorgt voor een dynamiek
waar wij als CIREX graag bij aanhaken.”
Wonen en bouwen
Kim Masselink van kozijnenfabrikant OWK was TOM’s Type in september
2020 en later dat jaar finaliste van de Twentse zakenverkiezing. “Toen
ik drie jaar geleden in de TOM stond, zaten we midden in de coronacrisis.
In veel opzichten is de wereld sindsdien veranderd. Daar kun je als ondernemer
bijna niet op anticiperen, maar het is wel een uitdaging om daar op een
creatieve manier mee om te gaan. Het was een interessante tijd, waarbij
we kort op de bal moesten spelen. En het is nog niet voorbij, volgens de
vooruitzichten. We weten niet wat de toekomst ons gaat brengen, maar we
zijn optimistisch dat er ook zeker kansen ontstaan!”