Ondernemerslab kneedt MBO'er tot ondernemer
Waardeert het bedrijfsleven MBO-studenten wel voldoende? Ziet de ondernemer een MBO-stagiair als een volwaardige kracht of om in stage-verband ‘een klusje’ uit te voeren. Dat laatste komt nog te veel voor, vindt Bartjan Groothengel, docent keuzedelen aan het ROC van Twente: “Ze krijgen dan vanuit het bedrijfsleven een opdracht. Maar meedenken, dat wordt niet gevraagd.” Het Ondernemerslab van ROC Twente brengt daar verandering en zet MBO-studenten op een podium.
Jesse Wissink is zeventien jaar, maar heeft als ondernemer in de wereld van de digitale media, inmiddels de nodige praktijkervaring opgedaan. “Je kunt niet overzien wat er allemaal op je afkomt als je voor jezelf begint. Kwartaalaangiftes? Daar heb je nog nooit van gehoord.” De eenpitter is nu derdejaars mediavormgeving op het ROC en wist al voor hij aan de opleiding begon dat hij zelfstandig ondernemer zou worden in dit vakgebied. “Ik was vijftien en werkte parttime in de horeca. Maar eigenlijk wilde ik werk doen dat gerelateerd was aan mijn opleiding.” Vanuit de opleiding was er weinig informatie over ondernemen, maar dankzij de Week van het Ondernemen, een initiatief van het Ondernemerslab, kreeg Jesse een pitchtraining en een bedrag om zich in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. En niet in de laatste plaats ondersteuning van de adviseurs van Ondernemerslab. “Via mijn moeder kreeg ik een eerste opdracht voor een ontwerp; toen is het gaan draaien.” Jesse en zijn bedrijf Wizzinc zijn een schoolvoorbeeld wat het Ondernemerslab de ROC-studenten kan bieden, zegt Bartjan Groothengel: “Een ondernemende houding proactief zijn en ambitie hebben. En het gaat niet alleen om ze voor te bereiden op een eigen bedrijf, maar om ondernemend te denken. Iedere ondernemer wil immers ondernemende medewerkers. Daarnaast is het aantal zzp’ers explosief gegroeid. Daar zien onze studenten ook kansen. Kansen die mede door ons Ondernemerslab gerealiseerd kunnen worden.”
Beroepen van de toekomst
Nieuw is het Ondernemerslab niet; tien jaar geleden ontstond op het
Twentse ROC een initiatief om studenten voor te bereiden op ondernemerschap.
“Maar tien jaar geleden verschilt met het nu”, zegt Willem Habers, die
zijn ervaringen als marketeer, pr-man en presentaties inzet voor de studenten:
“Wat we nu doen is mensen opleiden voor de beroepen van de toekomst. Niet
alleen in ondernemerschap maar ook in vakmanschap. Tien jaar geleden was
er nauwelijks vraag naar vakmensen die zonnepanelen konden installeren.
Nu komen we ze tekort.” De studenten die deelnemen in het Ondernemerslab
zijn een afspiegeling van de bevolking van het ROC, zegt Groothengel: “Techniek,
bouw, retail, meubelmakerij. Een van de studenten is zelfs met een foodtruck
gestart. Ze komen dus uit alle hoeken. En ja, het zijn de krenten uit de
pap die echt door willen.” Hij vervolgt: “Overigens zijn we er niet alleen
om ondernemers te kweken. Ondernemend zijn, een proactieve houding aanleren,
dat is even belangrijk. Niet iedereen wil voor zichzelf beginnen. Ze zoeken
een baan, anderen willen doorstromen naar het HBO. In al die gevallen is
het Ondernemerslab bereid jou daar bij te helpen.” 
Logische keuze
Dat het ROC van Twente die taak op zich neemt, leidt tot succes. Dat geldt ook voor Sophie ten Hartog die de opleiding Schoonheidsspecialiste volgde. De 21-jarige Almelose was al op jonge leeftijd in de weer met nagellak en mascara; het ROC was daarom een logische keuze, vertelt ze: “Ik vond dat geweldig. En bovendien wilde ik zelfstandig zijn, mijn eigen studio. Dat is Go Glow! Beauty and Nails geworden.” Ze begon in 2017 bescheiden met het zetten van nagels in de ouderlijke huiskamer en verhuisde in 2019 naar de schuur. “Daar kreeg ik mijn eigen plek en dat was nodig: het ging van kwaad tot erger, want afgezien van de corona-periode, liep het prima. Eind 2020 ben ik afgestudeerd en ingeschreven als bedrijf bij de KvK. Begin maart van dit jaar ben ik verhuisd naar een mooi pand in de Almelose Boddenstraat en heb nu zelfs twee stagiaires.” Alle lof gaat wat Sophie betreft uit naar het Ondernemerslab: “Ze kijken naar wat je wilt bereiken, er is een bedrijfscoach, ze helpen bij een ondernemersplan.” En niet in de laatste plaats het netwerk van studenten, vervolgt zij: “Het Start-Up Café en de Business Boost zijn belangrijk. Hier ontmoet je veel studenten en kun je met elkaar sparren. Je komt er met grote bedrijven in contact en dus ook inzichten van andere ondernemers.” Net als Jesse werd Sophie geconfronteerd met de lusten en lasten van het ondernemerschap: “Waarom zou je het niet doen, ondernemer worden? Maar dan krijg je ook te maken met vaste lasten, de huur, BTW. Daarover moet je vooraf wel nadenken.” Niettemin, Sophie is gelukkig. De agenda is ‘strak vol’, ze gaat binnenkort naar een eigen woning. En de volgende stap? “Dan denk ik aan nieuwe behandelingen en een stagiaire erbij, zodat ik kan focussen op een groter pand met sauna en wellness. Dat is nog een lange weg, maar als je blijft staan groei je ook niet verder.”
Groeiende markt
Inmiddels worden via het Ondernemerslab driehonderd studenten begeleidt
in ondernemerschap en een ondernemende attitude en niet in de laatste plaats
die proactieve houding. Vooralsnog een nagenoeg te verwaarlozen aantal
in vergelijking met de 20.000 MBO-studenten, maar daar leidt het enthousiasme
van Groothengel en Harbers niet onder. “Vergeet niet dat zestig procent
van ons MKB een MBO-opleiding heeft: mensen met dat ondernemende gedrag
dat wij met onze negen collega’s in het team proberen over te brengen op
de huidige MBO-studenten. Als vijf procent van onze studenten via het Ondernemerslab
gaat ondernemen, praat je al over duizend potentiële MKBondernemers.” Eraan
toevoegend: “We zijn, net als ondernemers, nog niet tevreden. Het aantal
moet groeien want de markt groeit ook. Darom willen we het Ondernemerslab
in de colleges nog meer bekendheid geven.”Voor Willem Habers speelt er
niet
zoiets als een imagokwestie: “HBO’ers, het hebben van een academische graad,
telt, maar vergeet niet dat wij hier de jongens en meiden opleiden die
niet lullen maar poetsen. De installateurs, de metselaars en timmermensen.
Ja, het fundament van de economie.”
Een vliegende start
Rob Postma, businessteamdirecteur van financieel specialist Countus, heeft niets met imago’s: “Sterker nog: ik heb net zo graag een MBO-student als stagiaire. De reden is dat het studieniveau slechts een label is, het gaat namelijk om een goede houding en gedrag. MBO’ers hebben dat en komen daarom goed terecht.” Postma geeft vanuit zijn passie voor het accountantsvak gastlessen voor het Ondernemerslab. Een goed instrument om MBO’ers voor te bereiden op het grote werk, zegt hij: “Wat ze bij het Ondernemerslab willen is de student de kans geven op een vliegende start. Wat ik in de praktijk zie is dat die studenten superslim zijn, goed met de handen kunnen werken en sociaal ook goed in elkaar zitten. Wat ontbreekt zijn ondernemersskills en daarin kan ik als coach een bijdrage leveren.” De Countus-directeur vindt dat het Ondernemerslab meer bekendheid moet krijgen: “In Twente mogen we best weten wat er voor een potentie op het ROC zit. Als ik kijk naar onze relaties, dan zijn dat voor een groot deel ondernemers met een MBO-opleiding. Veel aandacht gaat altijd naar Saxion en de UT. Maar je moet talent niet ophangen aan de opleiding maar aan ondernemerschap. Als een student meubelmaker de talenten heeft om ondernemer te worden, dan is het zonde om hem of haar aan een productielijn in een fabriek te zetten”, aldus Rob Postma.
Wisselwerking
Ruben van den Burg is evenals Postma gastdocent voor het Ondernemerslab.
Van den Burg is succesvol met zijn bureau SalesPrikkels, dat professioneel
advies geeft op het terrein van sales en ondernemen. Zijn ervaring en kennis
deelt hij met MBO-studenten: “Ik breng wat, maar ik haal ook iets. Die
jonge generatie staat namelijk anders in het leven dan de generatie waar
ik uit kom. Er is een wisselwerking en die feedback is voor mij leerzaam.
Kijk, toen ik achttien was, was ik niet bezig met plannen voor een onderneming.
De generatie van nu is daar veel vrijer in. Mijn bijdrage aan dat ondernemerschap
is vanuit mijn eigen passie: de student leren dat het allemaal buiten de
school gebeurt, daar liggen je idealen, daar zijn je klanten.” Ook de
salesspecialist maakt zich zorgen over het aanzien van de MBO’er: “Daar
moeten we wel wat aan doen: die MBOstudenten hebben meer in hun mars dan
wordt aangenomen. En hoezo ‘middelbaar’? De kracht zit in de potentie om
ondernemend te zijn. We moeten in Twente veel meer uit die MBO’er halen.”
Het zijn woorden die Bartjan Groothengel tot slot als muziek in de oren
klinken: “Daarom juist willen we met het Ondernemerslab een podium bieden
aan de MBO’ers en zorgen dat ze trots kunnen zijn. Daar hebben ze recht
op want we praten allemaal over innovatie, maar vergeten vaak dat de uitvoering
van die innovatie bij de MBO’er ligt!” Imago, een podium; voor mediadesigner
Jesse telt ook dat hij met zijn bedrijfje een inkomen verdient dat hoger
is dan zijn kameraden die in de horeca werken of vakken vullen. En daarvan
kan hij zijn moeder ieder jaar met Moederdag een forse boeket bloemen geven…
