Een duurzaam huis als biokip
‘Duurzaamheid’ of ‘verduurzamen’. Met een fiscale bril op een weerbarstige materie, omdat het ons kennelijk niet lukt om een werkbaar fiscaal systeem op te tuigen dat een positieve prikkel geeft om eigen woningen te verduurzamen. Nu zult u denken; woonhuizen, dat zet, qua duurzaamheid, geen zoden aan de dijk. Dat blijkt echter tegen te vallen. ‘Wonen’ zorgt voor een indrukwekkende 20 procent van onze totale CO2 uitstoot.
Waarom lukt het ons dan niet om daar een fiscale ‘verduurzamingsslag’ in te maken? De prikkel tot verduurzaming van woonhuizen is op dit moment negatief. Veel fiscale regelingen kennen als basis de WOZwaarde. Een duurzaam huis heeft veelal een hogere waarde, dus een hogere WOZ-waarde, en dus is de basis voor een aantal fiscale heffingen ook hoger. Met andere woorden; je betaalt meer voor een duurzaam huis dan voor een, energetisch, ongunstiger exemplaar. Dat is de wereld op zijn kop als we met zijn allen vinden dat we die verduurzamingsslag moeten maken.
Nu heeft de Tweede Kamer al in 2008 aan de Staatssecretaris van Financiën gevraagd om na te denken over een ‘bonus-malus systeem’ voor de WOZ. Een duurzaam huis krijgt een bonus; een niet duurzaam woonhuis een malus op de WOZ. Klinkt sympathiek. Toch heeft onze toenmalige bewindsman de suggestie van de Kamer afgewimpeld omdat deze ‘uitvoeringstechnisch’ lastig is, maar ook onevenwichtig kan uitpakken. Een niet duurzaam huis in Noordoost-Groningen heeft, ondanks de malus, nog steeds een lagere WOZ-waarde dan een met een dikke bonus beloonde duurzame soortgenoot in Amsterdam. Ik denk dat voor dat laatste probleem best oplossingen te vinden zijn, maar de techniek van de uitvoering en de controle op het bonus-malus systeem is een ingewikkelde.
Verduurzaming van het eigen woning bezit (toch meer dan de helft van de totale woningvoorraad in Nederland) is ook een financieringsissue. De gemiddelde eigen woning bezitter heeft al een behoorlijke hypotheek op diens bezit en investeringen in verduurzaming kennen een lange terugverdientijd. Dan dringt zich toch weer de vraag op: hoeveel zijn we bereid op te offeren voor een betere wereld? Gaan we voor de kiloknaller of voor de biokip?
Arnold Poelstra is Partner en Belastingadviseur bij EY. EY is een internationaal opererend dienstverlenend bedrijf actief op het gebied van accountancy en belastingadvies.
